«Βασιλεία του Θεού» και Εσχατολογία

Διάγραμμα – Περίληψη

Θέματος ΣΤ' τοῦ Θεολογικοῦ Προγράμματος «Ὀρθοδοξία καί Ζωή»

τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μαντινείας καί Κυνουρίας,

περιόδου ΙΑ', ἔτους 2016-2017.

Ὁ χαρακτῆρας τῆς Βασιλείας: Κατ’ ἀκρίβειαν, ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ εἶναι ἐσχατολογικό γεγονός, εἶναι τό κατ’ ἐξοχήν χαρακτηριστικό τοῦ «μέλλοντος αἰῶνος». Τότε, ὁ Ἰησοῦς θά ἐπανέλθη ἐν Δόξῃ («καί πάλιν ἐρχόμενον μετά Δόξης»), ἡ δέ Δόξα ἤ Βασιλεία Του θά ἀποκαλυφθεῖ «ἐπί πᾶσαν σάρκα», δηλ. σέ ὅλους, Δικαίους καί ἁμαρτωλούς. Ὡστόσο, οἱ ἄξιοι (οἱ Ἅγιοι, οἱ θεούμενοι, οἱ θεόπτες), βλέπουν ἤδη ἀπό τήν παροῦσα ζωή ὅ,τι θά ἀποκαλυφθεῖ σέ ὅλους στή μέλλουσα, δηλ. βλέπουν ἤδη τή Δόξα τοῦ Θεοῦ καί μετέχουν τῆς Βασιλείας Του. Τό γεγονός αὐτό ἀποτελεῖ εἰσβολή τῶν ἐσχάτων στά παρόντα, ἤ πρόγευση τῶν ἐσχάτων ἀπό τήν παροῦσα ζωή, ἤ «ἀρραβῶνα τοῦ μέλλοντος αἰῶνος». «Ἀρραβών» σημαίνει, ὅτι ἡ θεοπτία τῶν Ἁγίων τώρα εἶναι προσωρινή κατάσταση (πρόγευση), ἐνῶ τότε θά εἶναι μόνιμη κατάσταση (γεῦση). Στήν παροῦσα ζωή ἡ Βασιλεία τοῦ Θεοῦ εἶναι κατάσταση «οὕπω», ἀλλά καί «ἤδη».

«Βασίλειος ο Μέγας», τεύχ. 72, Οκτ. - Δεκ. 2016

ΤΕΥΧΟΣ 72       ΤΡΙΠΟΛΙΣ        ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2016

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ

ΧΑΡΙΤΙ ΘΕΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΑΝΤΙΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΚΥΝΟΥΡΙΑΣ

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ  ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ

Πρός

Τόν Ἱερόν Κλῆρον, τίς Μοναστικές Ἀδελφότητες καί τόν εὐσεβῆ Λαόν τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μαντινείας καί Κυνουρίας.

Τέκνα μου ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά,

Χριστός  γεννᾶται· δοξάσατε.

Χριστός ἐξ οὐρανῶν· ἀπαντήσατε.

Χριστός ἐπί γῆς· ὑψώθητε.

Ἡ ἐνανθρώπησι τοῦ Υἱοῦ καί Λόγου τοῦ Θεοῦ εἶναι τό μεγαλύτερο καί μοναδικό γεγονός τῆς ἀνθρώπινης Ἱστορίας, γιατί χάρις σ’ αὐτό βρῆκε ὁ ἄνθρωπος καί ὁλόκληρη ἡ δημιουργία τήν πραγματική λύτρωσι καί γι’ αὐτό ὅλοι μας τήν ἁγία ἡμέρα τῶν Χριστουγέννων μ’ ἕνα στόμα καί μέ  μιά καρδιά ὑμνοῦμε καί δοξολογοῦμε τόν Θεάνθρωπον Λυτρωτήν καί Κύριον ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν.

Η «Βασιλεία του Θεού» στην Ορθόδοξη Παράδοση

Διάγραμμα – Περίληψη

Θέματος Ε' τοῦ Θεολογικοῦ Προγράμματος «Ὀρθοδοξία καί Ζωή»

τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μαντινείας καί Κυνουρίας,

περιόδου ΙΑ', ἔτους 2016-2017.

Εἰσαγωγή. Ἡ ἔννοια τῆς Βασιλείας: Ἡ (μέχρι ταυτότητος σύνδεση) Ἐσχάτων καί Βασιλείας τοῦ Θεοῦ: Στήν Ὀρθόδοξη Παράδοση τά Ἔσχατα νοοῦνται ὡς ἔλευση ἤ ἀποκατάσταση τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Ὁ Θεός, ὡς Κύριος καί Βασιλεύς στήν Παλαιά Διαθήκη: «Ὅτι Θεός μέγας Κύριος καί Βασιλεύς μέγας ἐπί πᾶσαν τήν γῆν» (Ψαλμ. 94,3 κ.ἄ.). Τό «βασίλειον ἱεράτευμα» (ὁ Λαός τοῦ Θεοῦ) καί ὁ ἐπίγειος βασιλεύς, ὡς τύπος ἤ τοποτηρητής ἤ ἐκπρόσωπος τοῦ οὐρανίου Βασιλέως. Ἡ κατάλυση τοῦ (ἐπίγειου) βασιλείου τῶν Ἰουδαίων (587 π.Χ.) καί ἡ ἀναμονή τοῦ Μεσσία. Ὁ Χριστός ὡς «Κύριος κυρίων» καί «Βασιλεύς βασιλέων» (Ἀποκ. 17,14). Τί ἀκριβῶς εἶναι ἡ Βασιλεία; Ἡ ἔννοια τῆς «βασιλείας» στήν ἐποχή μας δέν οἰκεία, γιατί ἔχει ἐκλείψει ἡ εἰκόνα τοῦ ἐπίγειου βασιλέως.

Όρος της εν Κωσταντινουπόλει Συνόδου του 1872 μ.Χ.

ΣΥΝΟΔΟΙ

ΠΟΥ ΕΠΙΚΥΡΩΘΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΟΔΟ

ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

(2016 μ.Χ.)

Ο ΟΡΟΣ

ΤΗΣ ΕΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΙ ΣΥΝΟΔΟΥ

ΤΟΥ 1872 μ.Χ.

Ἡ ἐν Κρήτῃ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας (2016 μ.Χ.) ἐπεκύρωσε καί ἀνεγνώρισε ὡς Συνόδους «καθολικοῦ κύρους» Μεγάλες Συνόδους τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, πού συγροτήθηκαν μετά τήν Ζ΄ Οἰκουμενική Σύνοδο (787 μ.Χ.) καί μέχρι τόν 19ο αἰῶνα (1872 μ.Χ.), καί καταδίκασαν λατινικές, προτεσταντικές καί ἄλλες πλάνες. Ἀναφέρει χαρακτηριστικά, μεταξύ ἄλλων, ἡ Ἐγκύκλιος τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου τῆς Κρήτης:

Τόμος της εν Κωσταντινουπόλει Συνόδου του 1691 μ.Χ.

ΣΥΝΟΔΟΙ

ΠΟΥ ΕΠΙΚΥΡΩΘΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΟΔΟ

ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

(2016 μ.Χ.)

Ο ΤΟΜΟΣ

ΤΗΣ ΕΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΙ ΣΥΝΟΔΟΥ

ΤΟΥ 1691 μ.Χ.

Ἡ ἐν Κρήτῃ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας (2016 μ.Χ.) ἐπεκύρωσε καί ἀνεγνώρισε ὡς Συνόδους «καθολικοῦ κύρους» Μεγάλες Συνόδους τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, πού συγροτήθηκαν μετά τήν Ζ΄ Οἰκουμενική Σύνοδο (787 μ.Χ.) καί μέχρι τόν 19ο αἰῶνα (1872 μ.Χ.), καί καταδίκασαν λατινικές, προτεσταντικές καί ἄλλες πλάνες. Ἀναφέρει χαρακτηριστικά, μεταξύ ἄλλων, ἡ Ἐγκύκλιος τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου τῆς Κρήτης:

Τόμος της εν Κωσταντινουπόλει Συνόδου του 1672 μ.Χ.

ΣΥΝΟΔΟΙ

ΠΟΥ ΕΠΙΚΥΡΩΘΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΟΔΟ

ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

(2016 μ.Χ.)

Ο ΤΟΜΟΣ

ΤΗΣ ΕΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΙ ΣΥΝΟΔΟΥ

ΤΟΥ 1672 μ.Χ.

Ἡ ἐν Κρήτῃ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας (2016 μ.Χ.) ἐπεκύρωσε καί ἀνεγνώρισε ὡς Συνόδους «καθολικοῦ κύρους» Μεγάλες Συνόδους τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, πού συγροτήθηκαν μετά τήν Ζ΄ Οἰκουμενική Σύνοδο (787 μ.Χ.) καί μέχρι τόν 19ο αἰῶνα (1872 μ.Χ.), καί καταδίκασαν λατινικές, προτεσταντικές καί ἄλλες πλάνες. Ἀναφέρει χαρακτηριστικά, μεταξύ ἄλλων, ἡ Ἐγκύκλιος τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου τῆς Κρήτης:

Η εν Κωσταντινουπόλει Σύνοδος του 1642 μ.Χ.

ΣΥΝΟΔΟΙ

ΠΟΥ ΕΠΙΚΥΡΩΘΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΟΔΟ

ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

(2016 μ.Χ.)

Η ΕΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΙ ΣΥΝΟΔΟΣ

ΤΟΥ 1642 μ.Χ.

Ἡ ἐν Κρήτῃ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας (2016 μ.Χ.) ἐπεκύρωσε καί ἀνεγνώρισε ὡς Συνόδους «καθολικοῦ κύρους» Μεγάλες Συνόδους τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, πού συγροτήθηκαν μετά τήν Ζ΄ Οἰκουμενική Σύνοδο (787 μ.Χ.) καί μέχρι τόν 19ο αἰῶνα (1872 μ.Χ.), καί καταδίκασαν λατινικές, προτεσταντικές καί ἄλλες πλάνες. Ἀναφέρει χαρακτηριστικά, μεταξύ ἄλλων, ἡ Ἐγκύκλιος τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου τῆς Κρήτης:

Ψήφος της εν Κωσταντινουπόλει Συνόδου του 1638 μ.Χ.

ΣΥΝΟΔΟΙ

ΠΟΥ ΕΠΙΚΥΡΩΘΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΟΔΟ

ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

(2016 μ.Χ.)

Η ΨΗΦΟΣ

ΤΗΣ ΕΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΙ ΣΥΝΟΔΟΥ

ΤΟΥ 1638 μ.Χ.

Ἡ ἐν Κρήτῃ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας (2016 μ.Χ.) ἐπεκύρωσε καί ἀνεγνώρισε ὡς Συνόδους «καθολικοῦ κύρους» Μεγάλες Συνόδους τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, πού συγροτήθηκαν μετά τήν Ζ΄ Οἰκουμενική Σύνοδο (787 μ.Χ.) καί μέχρι τόν 19ο αἰῶνα (1872 μ.Χ.), καί καταδίκασαν λατινικές, προτεσταντικές καί ἄλλες πλάνες. Ἀναφέρει χαρακτηριστικά, μεταξύ ἄλλων, ἡ Ἐγκύκλιος τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου τῆς Κρήτης:

Τόμος της εν Κωσταντινουπόλει Συνόδου του 1484 μ.Χ.

ΣΥΝΟΔΟΙ

ΠΟΥ ΕΠΙΚΥΡΩΘΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΟΔΟ

ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

(2016 μ.Χ.)

Ο ΤΟΜΟΣ

ΤΗΣ ΕΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΙ ΣΥΝΟΔΟΥ

ΤΟΥ 1484 μ.Χ.

Ἡ ἐν Κρήτῃ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας (2016 μ.Χ.) ἐπεκύρωσε καί ἀνεγνώρισε ὡς Συνόδους «καθολικοῦ κύρους» Μεγάλες Συνόδους τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, πού συγροτήθηκαν μετά τήν Ζ΄ Οἰκουμενική Σύνοδο (787 μ.Χ.) καί μέχρι τόν 19ο αἰῶνα (1872 μ.Χ.), καί καταδίκασαν λατινικές, προτεσταντικές καί ἄλλες πλάνες. Ἀναφέρει χαρακτηριστικά, μεταξύ ἄλλων, ἡ Ἐγκύκλιος τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου τῆς Κρήτης:

Τόμος της εν Κωσταντινουπόλει Συνόδου του 1368 μ.Χ.

ΣΥΝΟΔΟΙ

ΠΟΥ ΕΠΙΚΥΡΩΘΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΟΔΟ

ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

(2016 μ.Χ.)

Ο ΤΟΜΟΣ

ΤΗΣ ΕΝ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΙ ΣΥΝΟΔΟΥ

ΤΟΥ 1368 μ.Χ.

Ἡ ἐν Κρήτῃ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας (2016 μ.Χ.) ἐπεκύρωσε καί ἀνεγνώρισε ὡς Συνόδους «καθολικοῦ κύρους» Μεγάλες Συνόδους τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, πού συγροτήθηκαν μετά τήν Ζ΄ Οἰκουμενική Σύνοδο (787 μ.Χ.) καί μέχρι τόν 19ο αἰῶνα (1872 μ.Χ.), καί καταδίκασαν λατινικές, προτεσταντικές καί ἄλλες πλάνες. Ἀναφέρει χαρακτηριστικά, μεταξύ ἄλλων, ἡ Ἐγκύκλιος τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου τῆς Κρήτης:

Εσχατολογία, σωτηρία και Εορτές θείας Επιφανείας

Διάγραμμα – Περίληψη

Θέματος Δ' τοῦ Θεολογικοῦ Προγράμματος «Ὀρθοδοξία καί Ζωή»

τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Μαντινείας καί Κυνουρίας,

περιόδου ΙΑ', ἔτους 2016-2017.

Εἰσαγωγή. Ἡ Ἐσχατολογία, ὡς «Εὐαγγέλιον σωτηρίας»: Οἱ ἑορτές τῆς θείας Ἐπιφανείας (Χριστούγεννα - Θεοφάνεια), ὡς σταθμοί τῆς σωτηρίας τοῦ ἀνθρώπου. Ὁ σωτηριολογικός χαρακτῆρας τοῦ συνόλου τῆς Ὀρθόδοξης Θεολογίας: Ἡ Ὀρθόδοξη Θεολογία, ὡς «Εὐαγγέλιον σωτηρίας» (ἐπανάληψη, ἤ ὑπόμνηση, ἤ προέκταση, ἤ ἀνάπτυξη τοῦ ἑνός καί μοναδικοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Χριστοῦ). Κατά συνέπειαν, ἡ Ἐσχατολογία εἶναι λόγος περί τῆς ἐσχατολογικῆς σωτηρίας, ἤ καταστάσεως, ἤ δόξης τοῦ ἀνθρώπου. Τί εἶναι «σωτηρία»; Εἶναι: α) ἡ διατήρηση ἤ ἀποκατάσταση τοῦ ἀνθρώπου στήν ὁλοκληρία του (στήν προπτωτική του κατάσταση), β) ἡ λύτρωση «ἐκ τῶν χειρῶν τοῦ διαβόλου» καί «ἐκ τῶν πυλῶν τοῦ θανάτου», γ) ἡ ἐκπλήρωση τοῦ ἀνθρώπινου προορισμοῦ, δηλαδή ἡ ἐπίτευξη τοῦ «καθ’ ὁμοίωσιν», ὁ ἐν Χριστῷ δοξασμός τοῦ ἀνθρώπου. Πῶς ἐπιτυγχάνεται ἡ σωτηρία; Ἀποκλειστικά καί μόνο διά τοῦ Χριστοῦ: «Οὐκ ἔστιν ἐν ἄλλῳ οὐδενί ἡ σωτηρία· οὐδέ γάρ ὄνομά ἐστιν ἕτερον ὑπό τόν οὐρανόν τό δεδομένον ἐν ἀνθρώποις ἐν ᾧ δεῖ σωθῆναι ἡμᾶς» (Πραξ. 4,12).